Uwaga, kleszcz! Jak zapewnić pupilowi odpowiednią ochronę?

Uwaga, kleszcz! Jak zapewnić pupilowi odpowiednią ochronę?
Data opublikowania:1 lipca, 2022 Kategorie:Poradniki

Wraz z pierwszymi oznakami wiosny przyroda budzi się do życia. Brzmi bajkowo? W rzeczywistości jednak tym samym rozpoczyna się sezon na jedne z najgroźniejszych pajęczaków – kleszcze! Ich stale powiększająca się populacja jest zmorą zarówno ludzi, jak i zwierzaków. Aby ustrzec się przed chorobami przenoszonymi przez kleszcze, warto zadbać o odpowiednią ochronę! 

Spacer to dla psa najlepszy sposób na rozładowanie energii oraz zaspokojenie naturalnych instynktów. Wyczulenie nawet na najmniejsze poruszenie czy dźwięk, nie ustrzeże jednak pupila przed atakiem kleszczy. I choć najczęściej te niewielkie pajęczaki uaktywniają się wiosną i jesienią, tak naprawdę zmiany klimatyczne, których następstwem są lekkie, bezmroźne zimy, wydłużyły okres ich żerowania na praktycznie cały rok! Niezależnie od pory roku, warto więc pozostać wyjątkowo czujnym w trakcie i po spacerze z psem

Co warto wiedzieć na temat kleszczy? 

Na początku jednak dobrze jest poznać swojego przeciwnika. Kleszcze są zaliczane do stawonogów – a dokładniej do pajęczaków z podgromady roztoczy. Szacuje się, że na świecie występuje aż 900 różnorodnych gatunków! W Polsce można spotkać 20 z nich, z czego 3 są niezwykle niebezpieczne dla psów. Tak naprawdę wystarczy kilka cieplejszych dni, aby sezon na kleszcze rozszalał się na dobre. Mimo to te niebezpieczne pajęczaki chętniej żerują w chłodniejszych porach dnia – czyli przed południem i wieczorem. 

Głównym środowiskiem życia kleszczy są trawy, krzewy i niżej usytuowane gałęzie drzew. Najczęściej przesiadują one na spodniej stronie liści. Sporo osobników można również spotkać na łąkach, w polach czy też w parkach i ogrodach (także tych przydomowych!).

Jak kleszcz atakuje zwierzę?

Jednym z głównych czynników, który sprawia, że kleszcze atakują ludzi i zwierzęta, jest zapach. Pajęczaki te mają bowiem bardzo czuły zmysł węchu, dzięki któremu są w stanie rozpoznać około 50 różnych zapachów. Odpowiada za to specjalnie wykształcony narząd zmysłów, zwany aparatem Hallera. U kleszczy jest on umiejscowiony na pierwszej parze odnóży. Wśród ulubionych zapachów tych niewielkich roztoczy są… kokos i wanilia! Warto więc unikać ich, podczas wybierania środków do pielęgnacji dla swojego pupila.

Oprócz tego kleszcz wyczuwa zbliżającego się żywiciela także po cieple i wykonywanym ruchu. W momencie, w którym ofiara jest blisko, opada na nią, a następnie wędruje po sierści tak, by dostać się jak najbliżej skóry – cienkiej, jak najmniej owłosionej i dobrze ukrwionej. Takie miejsca znajdują się m.in. w okolicach uszu, pyska, pach czy brzucha. Gdy pajęczak namierzy już odpowiednią przestrzeń, wgryza się w nią za pomocą kłująco-ssącego aparatu gębowego, aby dotrzeć do naczyń krwionośnych. Ponieważ w ślinie kleszcza znajduje się substancja znieczulająca, pozostaje on niezauważony, a samo ukłucie nie jest bolesne dla zwierzaka.

Dlaczego kleszcze są niebezpieczne?

Mimo że kleszcze żywią się krwią, nie mają możliwości całkowitego jej wyssania z organizmu człowieka czy zwierzaka. W ten sposób mogą jednak przekazywać bardzo niebezpieczne drobnoustroje, czego konsekwencją są choroby odkleszczowe, mogące zagrażać zdrowiu i życiu. W przypadku psów najniebezpieczniejsza jest babeszjoza, czyli choroba wywoływana przez pierwotniaka z rodzaju Babesia. Powoduje on ostrą niewydolność nerek oraz uszkodzenie wątroby. Babeszjoza objawia się m.in. poprzez:

  • osłabienie,
  • gorączkę,
  • brak apetytu,
  • wymioty,
  • bladość błon śluzowych,
  • krwi w moczu. 

Pierwsze objawy zazwyczaj są zauważalne po upływie 10 do 21 dni od ukąszenia przez kleszcza. Oprócz tego kleszcz może zarazić psa także chorobami, które występują również wśród ludzi. Są to m.in. bolerioza, anaplazmoza, hepatozoonoza czy niezwykle groźne odkleszczowe zapalenie mózgu.

Jak usunąć kleszcza?

Po znalezieniu żywiciela kleszcz pozostaje na nim, dopóki wystarczająco się nie pożywi. Wraz z wypiciem coraz większej ilości krwi, pajęczak powiększa swoje rozmiary. Gdy jest już wystarczająco najedzony, samoistnie odpada. W międzyczasie jednak za pośrednictwem śliny może przekazać człowiekowi lub zwierzęciu groźne choroby – czasami wystarczą zaledwie 4 godziny, aby kleszcz zaraził psa KZM! Dlatego tak ważne jest, aby jak najszybciej usunąć kleszcza. Jak to zrobić? 

Najlepiej użyć do tego pęsety, specjalnych szczypczyków lub kleszczołapek, które są ogólnodostępne w aptekach, sklepach weterynaryjnych i zoologicznych. Należy chwycić kleszcza jak najbliżej skóry, delikatnie podważyć do góry, a następnie wyciągnąć szybkim i zdecydowanym ruchem – najlepiej delikatnie „wykręcać go” zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Trzeba jednak pamiętać, by nie przerwać pajęczaka!

Po wyciągnięciu kleszcza warto zdezynfekować miejsce wbicia i obserwować je przez kolejnych kilka dni. Jeżeli na skórze pojawi się ropień, należy jak najszybciej udać się do weterynarza, ponieważ najprawdopodobniej kleszcz nie został w całości usunięty. 

Profilaktyka przed kleszczami – jak dbać o swojego zwierzaka?

Usunięcie kleszcza w jak najkrótszym czasie od jego wbicia zmniejsza prawdopodobieństwo zarażenia psa groźnymi chorobami odkleszczowymi. Aby jednak jeszcze bardziej zminimalizować to ryzyko, warto pamiętać o odpowiedniej profilaktyce chroniącej przed kleszczami. Obecnie właściciele czworonogów mają w czym wybierać! 

1. Obroże 

Jednym z najpopularniejszych sposobów ochrony psów przed kleszczami jest obroża. Niewątpliwie jej największą zaletą jest długi czas działania (zazwyczaj od 6 do 8 miesięcy), brak ograniczeń wiekowych oraz proste użytkowanie. Niewskazane jest jednak używanie obroży wtedy, kiedy pies śpi z człowiekiem w jednym łóżku oraz ma kontakt z dziećmi. Obroże charakteryzują się specyficznym zapachem i mogą nie sprawdzać się u długowłosych psów.

2. Tabletki

Drugim rozwiązaniem na kleszcze u psów są tabletki. Ta metoda najlepiej sprawdzi się u osobników, które cierpią na różne problemy skórne. To także bezpieczne rozwiązanie w przypadku psów, które mają częsty kontakt z dziećmi czy innymi psami oraz które śpią w łóżku ze swoimi właścicielami. Tabletki nie nadają się jednak dla psów małych ras, które ważą mniej niż 2 kg. Odradza się także ich stosowanie u zwierzaków, które wykazują problemy zdrowotne – w szczególności kłopoty z układem pokarmowym. Trudnością może okazać się też sposób podania, ponieważ trzeba namówić psa, by zjadł tabletkę. 

3. Aerozole 

Kolejną metodą walki z kleszczami są aerozole, które można stosować nie tylko na skórę psa, ale też i na legowisko. W tym wypadku nie trzeba poszukiwać konkretnego produktu dla zwierzaka o określonej wadze czy wielkości – zazwyczaj jeden produkt może służyć każdemu osobnikowi. To korzystne rozwiązanie szczególnie dla tych, którzy mają w domu więcej niż jednego psiaka. Wśród wad trzeba jednak zaznaczyć fakt, iż jest to mało wydajne rozwiązanie w przypadku większych psów. Samo działanie utrzymuje się jedynie przez miesiąc. 

4. Preparaty spot-on

Ostatnim proponowanym rozwiązaniem są preparaty spot-on, czyli krople przeciw kleszczom, które zapewniają ochronę do 4 tygodni. Doskonale sprawdzają się zarówno u psów krótko-, jak i długowłosych w każdym wieku. Można także bezpiecznie stosować je wtedy, gdy pies ma kontakt z dziećmi oraz sypia z właścicielem w jednym łóżku. Kropelki charakteryzują się bardzo łatwą aplikacją. Działanie może jednak nie być zadowalające w przypadku psów, które często pływają. Nie poleca się ich również dla zwierzaków z wrażliwą skórą. Efektywna ochrona jest możliwa tylko przy regularnym stosowaniu! 

Zapewnienie psu odpowiedniej ochrony przed kleszczami za pomocą dedykowanych preparatów to jednak nie wszystko! Warto pamiętać także o skrupulatnym przeglądaniu sierści, aby w razie potrzeby jak najszybciej namierzyć pajęczaka. Ochronę zapewniają także regularne kąpiele, dzięki którym usuwa się sebum oraz specyficzny psi zapach, który jest wyczuwany przez kleszcze. Tak przygotowanego pupila można swobodnie zabrać na spacer!